Prezydent Cypru Nikos Christodoulides po przybyciu na nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej, które skupi się na przyszłości europejskiej obronności i roli, jaką UE chce odegrać w obliczu rozwoju sytuacji związanej z rosyjskim atakiem na Ukrainę, odniósł się do sprzeciwu Cypru wobec udziału Turcji w szczytach państw europejskich z państwami trzecimi, poświęconych rozwojowi sytuacji na Ukrainie.
Prezydent odniósł się m.in. do potrzeby jedności państw członkowskich UE i stwierdził, że „szczyty, w których uczestniczą tylko niektóre państwa członkowskie Unii Europejskiej, nie przyczyniają się do jedności, którą musimy wykazać”, biorąc pod uwagę rozbieżności już wyrażone przez niektóre kraje. Poruszył także kwestię udziału Turcji w niektórych z tych szczytów.
Jak podkreślił, „Turcja jest krajem, który stale łamie europejskie sankcje wobec Federacji Rosyjskiej” i „wykorzystuje europejskie sankcje wobec Rosji na swoją korzyść”.
Odpowiadając na pytanie CNA dotyczące tego, w jaki sposób Cypr może skorzystać z propozycji Komisji dotyczącej rozluźnienia fiskalnego na rzecz obronności, Pan... Christodoulides wspomniał również, że relacja długu publicznego do PKB Cypru zmierza we właściwym kierunku, dodając jednocześnie, że Cypr rozpoczął prace przygotowawcze mające na celu wykorzystanie propozycji Komisji.
Podkreślił jednak, że programy i pieniądze z UE „powinny służyć wzmocnieniu europejskiego przemysłu obronnego, a nie przemysłu obronnego państw trzecich”.
Odnosząc się do kwestii cypryjskiej, Prezydent Republiki oświadczył, że Sekretarz Generalny ONZ Antonio Guterres będzie obecny na posiedzeniu Rady Europejskiej 20 marca po nieformalnym spotkaniu w Genewie, „aby możliwe było wysłanie komunikatów z Unii Europejskiej, zarówno dotyczących formy rozwiązania kwestii cypryjskiej, która nie może odbiegać od uzgodnionych ram, jak i konieczności poszanowania zasad i wartości Unii Europejskiej” – jak stwierdził.
W swoich oświadczeniach Prezydent Christodoulides wyraził zadowolenie, że „dzisiaj kwestia obrony i bezpieczeństwa Unii Europejskiej, wzmocnienia obronności państw członkowskich Unii Europejskiej, będzie szeroko dyskutowana”, podczas gdy z zadowoleniem przyjął treść stanowiska Przewodniczącego Komisji w sprawie wzmocnienia europejskiej obronności, „z którą się zgadzamy”, jak powiedział.
„Przypomnę, że Republika Cypru, podobnie jak inne państwa członkowskie, w tym Grecja i Francja, od dawna opowiadają się za potrzebą wzmocnienia przez Unię Europejską zdolności odstraszających i mam nadzieję, że dziś zostanie nam otwarta droga do podjęcia konkretnych decyzji” – dodał.
Odnosząc się do dyskusji na temat wydarzeń na Ukrainie, prezydent Christodoulides stwierdził, że „głównymi żądaniami są zakończenie wojny, poszanowanie suwerenności, niepodległości i integralności Ukrainy”.
„Jako Unia Europejska musimy być protagonistami w tym wysiłku, powtarzam, mającym na celu zakończenie wojny”, ponieważ „Ukraina graniczy z Europą” – podkreślił.
W tym kontekście Prezydent Rzeczypospolitej zauważył, że „wszystkie te szczyty z udziałem tylko niektórych państw członkowskich Unii Europejskiej nie przyczyniają się do jedności, którą musimy pokazać” jako UE, wskazując, że „mamy już w Unii Europejskiej niektóre państwa, które reagują”.
„Pomyślmy o przesłaniu braku niezbędnej jedności, jakie niesie ze sobą organizowanie szczytów z udziałem jedynie niektórych państw członkowskich” – dodał.
„Nie mogę nie zauważyć faktu, że na takie spotkania zapraszana jest na przykład Turcja, która jest krajem, który stale łamie europejskie sankcje wobec Federacji Rosyjskiej” – wskazał, podkreślając, że Turcja „wykorzystuje europejskie sankcje wobec Rosji na swoją korzyść”.
Podkreślił, że jako UE „jesteśmy to winni jedności Unii Europejskiej, która jest naszą najmocniejszą cechą, aby ją zachować i wykazać w praktyce”.
Zapytany przez CNA, w jaki sposób można poradzić sobie z faktem, że państwa członkowskie chcą dialogu z Turcją w tej sprawie, Prezydent Republiki zauważył, że UE „w tym wszystkie 27 państw członkowskich, musi odegrać pewną rolę” i powtórzył, że Turcja jest krajem, który w tym czasie nie zastosował się do sankcji UE.
Sankcje Unii Europejskiej były skuteczne, ale nie jest to ocena Cypru ani Grecji. „To jest ocena, którą mamy przed sobą, dotycząca wszystkich państw członkowskich, oparta na stosownym raporcie Unii Europejskiej” – zauważył.
Zapytał również, w jaki sposób „kraj, który nielegalnie okupuje terytorium Europy, może odgrywać jakąkolwiek rolę w kwestiach bezpieczeństwa i gwarancji”.
Prezydent Rzeczypospolitej zaznaczył, że przedmiotem dyskusji będzie m.in. to, czy potencjalne gwarancje będące przedmiotem dyskusji „odbywają się poprzez Organizację Narodów Zjednoczonych”, zaznaczając, że ten wymiar jest istotny.
Podkreślił, że UE liczy 27 państw członkowskich, podkreślając, że „wymagane jest głosowanie i zgoda 27 państw członkowskich”.
Zauważając, że w UE już istnieją podziały, wskazał na zjawisko „tworzenia nowych grup i wykluczania państw członkowskich, a nawet niektórych państw graniczących z Federacją Rosyjską”.
„Przesłanie, które wysyłamy, to przesłanie, że jesteśmy podzieloną, podzieloną Europą, a to na pewno w żaden sposób nie pomaga” – podkreślił.
Zapytany o to, w jaki sposób Cypr może skorzystać z propozycji Komisji dotyczącej złagodzenia polityki fiskalnej, biorąc pod uwagę, że wydatki na obronę stanowią już znaczny procent PKB, prezydent Christodoulides przypomniał, że kraj ten „ma obecnie jedną z najsilniejszych gospodarek w Unii Europejskiej”.
„Jeśli chodzi konkretnie o dług publiczny, to jesteśmy na poziomie 69%, a do 60 r. osiągniemy cel 2026%, więc nie dotyczy to wyłącznie Republiki Cypryjskiej” – zauważył.
„Ale z całą pewnością mogę powiedzieć, że wewnętrznie rozpoczęliśmy prace przygotowawcze, aby wykorzystać, jako Republika Cypryjska, możliwości stworzone przez propozycje Przewodniczącego Komisji Europejskiej i z pewnością weźmiemy w nich udział” – podkreślił.
Jak powiedział, „mamy bardzo obiecujący cypryjski przemysł obronny, z około 30 firmami, firmami, które zatrudniają młodych ludzi na Cyprze”.
„Postanowiliśmy wzmocnić cypryjski przemysł zbrojeniowy, co – powtarzam – jest bardzo obiecujące” – dodał.
Zaznaczył jednak, że „programy i wszystkie pieniądze, które zostaną przekazane przez Unię Europejską, powinny być przeznaczone na wzmocnienie europejskiego przemysłu obronnego, a nie przemysłu obronnego państw trzecich”.
Cypryjczyk
-----
Odpowiadając na pytanie o zbliżające się nieformalne spotkanie w sprawie Cypru w Genewie, Prezydent Republiki zauważył, że dziś rano, w kontekście spotkania przygotowawczego Europejskiej Partii Ludowej, mówił o spotkaniu z Przewodniczącym Komisji Europejskiej.
„Rozmawiałem z przewodniczącym Rady Europejskiej, który poinformował mnie o rozmowie, jaką odbył z prezydentem Turcji. Faktycznie, będzie miał również kontakt telefoniczny z panem. Guterres przed spotkaniem w Genewie” – zauważył.
Prezydent Rzeczypospolitej oświadczył, że po szczycie w Genewie Sekretarz Generalny ONZ będzie obecny także na posiedzeniu Rady Europejskiej 20 marca, „aby możliwe było wysłanie komunikatów z Unii Europejskiej, zarówno dotyczących formy rozwiązania problemu cypryjskiego, która nie może odbiegać od ustalonych ram, jak i konieczności poszanowania zasad i wartości Unii Europejskiej” – jak stwierdził.
