Wczoraj nasz Kościół obchodził wielkie święto prawosławia, Przemienienia Pańskiego w obecności swoich uczniów na Górze Tabor. W dniu Święta Przemienienia Pańskiego w Sotira Famagusta, wspólnocie, która otrzymała swoją nazwę od kościoła o tej samej nazwie, otoczonego historiami, tradycjami, cudami, a także wciąż trwającymi odkryciami o wielkiej wartości archeologicznej, odbywają się wielkie targi.
Stary kościół Przemienienia Pańskiego w Sotirze, znany również jako „Chrysosotiras”, to budowla z XIII wieku, prawdopodobnie zbudowana na fundamentach wczesnochrześcijańskiej bazyliki z IV-V wieku z mozaikową podłogą. Do tego ostatniego wniosku doszło po wypadku, który doprowadził do wszczęcia od 13 roku przez Departament Starożytności badań nad świątynią, które trwają do dziś. Znaleziska na terenie świątyni potwierdzają charakterystykę, którą wielu przypisuje Sotirze jako „miasto bizantyjskie”, ponieważ oprócz wielkiego odkrycia społeczność jest rozproszona bizantyjskimi kaplicami z XII-XVI wieku, takimi jak kościół Agios Mamados w centrum Sotira ale i trzy kościoły Agios Theodoros, Agios Georgios i Panagia Chordakiotissa na obszarze o tej samej nazwie (Hortakia), na południowy zachód od gminy.
Przypadkowe odkrycia, które wydobyły na powierzchnię wspaniałe znaleziska
Jak wyjaśnia protopresbyter Georgios Ioannou w niedzielnym SIMERINI, dwa przypadkowe odkrycia sprawiły, że ważne znaleziska ukryte w świątyni wyszły na powierzchnię. Obecny kościół jest budowlą z XIII wieku i powstał w wyniku napraw przeprowadzonych w XVI wieku. Należy do typu architektonicznego o jednonawowym łukowym dachu z kopułą, ozdobionym cennymi freskami z XIII wieku, które odzwierciedlają cesarską sztukę Konstantynopola. Jak stwierdził ks. Jerzego, freski te zakryto po powstaniu w XVI wieku nowych łuków, łuków i pomostów, które stanowiły prace restauratorskie rozebranej wówczas kopuły. Freski te wyszły na światło dzienne po pracach konserwacyjnych świątyni w 13 r., kiedy to część tynku odpadła i odsłoniła fresk św. Epifaniusza, w wyniku czego na powierzchnię wyszła reszta fresków świątyni.
W 2013 roku kolejne przypadkowe wydarzenie doprowadziło do odsłonięcia całej świątyni, na której zbudowano obecną budowlę. Według ks. Jerzego zaniedbanie zakończenia pompy podlewającej drzewa na terenie świątyni doprowadziło do zalania fundamentów kościoła. Natychmiast wezwano Departament Starożytności, aby zbadać, czy wilgoć nie uszkodziła świątyni. Jednak rezultaty nie były wcale niepokojące, gdyż wyszły na światło dzienne rzeźbione kamienie północnej nawy najstarszego kościoła, w związku z czym do dziś Departament Starożytności prowadzi w kościele prace konserwatorskie, których ustalenia potwierdzają fakt, że obecna świątynia zbudowana jest na szczycie większej wczesnochrześcijańskiej świątyni. Jednocześnie Gmina we współpracy z kościołem będzie kontynuować stopniowe zbieranie i przenoszenie kości ze starego cmentarza znajdującego się na terenie kościoła na nowy cmentarz, tak aby prace wykopaliskowe mogły być kontynuowane na całym terenie wokół kościoła, gdzie uważa się, że są to różne inne budowle, które wraz ze świątynią tworzyły jeden kompleks.
Dwuletni program prowadzony przez Wydział Starożytności i Uniwersytet Cypryjski
W czerwcu 2014 r. Uniwersytet Cypryjski we współpracy z Wydziałem Starożytności i dzięki hojnym funduszom Fundacji Anastasios G. uruchomił projekt. Leventis” dwuletni program badawczy „Świątynia Przemienienia Pańskiego w Sotira Famagusta i jej kontekst: Historia – Architektura – Murale”.
Program skupia się wokół architektury i fresków kościoła, które stylowo datowane są na ostatnie dziesięciolecia XIII wieku, czyli okres ciekawy i urodzajny dla rozwoju cypryjskiego malarstwa kościelnego.
Efektem programu jest wydanie przez międzynarodowe wydawnictwo naukowe zbiorowego tomu naukowego w języku angielskim, który będzie zawierał rozdziały poświęcone historii Sotiras i jego regionu w okresie bizantyjskim i łacińskim, architekturze i freskom świątyni św. Metamorfoza i wyniki analiz technicznych fresków. W ramach programu badany jest także ikonostas kościoła, który choć pochodzi z XIX wieku, zawiera także rzeźby w drewnie pochodzące z XVI wieku.
Międzynarodowy zespół naukowy programu badawczego tworzą naukowcy z uniwersytetów Cypru, Grecji, M. Wielkiej Brytanii, Francji, USA i Szwajcarii, a koordynatorami programu są urzędnik archeologiczny A' z Departamentu Starożytności, Giorgos Filotheou i Ann. Profesor Wydziału Historii i Archeologii Uniwersytetu Cypryjskiego, dr. Maria Parani.
Cud łączący świątynię z Paralimni
Jedna z wielu legend i tradycji związanych ze świątynią to także cudowne wydarzenie, które do dziś łączy świątynię z mieszkańcami sąsiednich Paralimni, którzy są darczyńcami dobudowanego w 1854 roku południowego portyku.
Jak relacjonował w „S” protopresbyter Georgios Ioannou, mniej więcej w połowie XIX wieku, według tradycji, sąsiadujące Paralimni nawiedziła epidemia dżumy, w wyniku której codziennie umierało wiele osób, zwłaszcza dzieci. Z powodu nieobecności księdza do Paralimni przybył papież Gabriel z Sotira, aby pochować zmarłych. Jednak pewnego dnia, jak relacjonuje ks. Jerzy, papież-Gabriel udając się do Paralimni, z obawy przed rozprzestrzenieniem się na niego epidemii, żałował, że postanowił wrócić do wioski. Następnie, zgodnie z tradycją, pojawiła się przed nim nieznana świetlista postać i skłoniła go do odprawienia pogrzebu w Paralimni, który, jak mu powiedział, będzie jego ostatnim. Rzeczywiście, Papież-Gabriel udał się do Paralimni i odprawił pogrzeb, który był jednocześnie ostatnim, po cudownym ustaniu epidemii.
Mieszkańcy Paralimnionu opowiadali, że nieznana postać to „Złoty Zbawiciel” i na znak wdzięczności zbudowali panel słoneczny przy południowym wejściu do kościoła, przy czym od tego czasu do dziś Paralimnici wyjeżdżają co roku 6 sierpnia, w dzień św. święto Przemienienia Pańskiego, aby oddać cześć, natomiast w każdy poniedziałek matki odwiedzają świątynię, aby zaczerpnąć oliwy z kościelnego świecznika dla noworodków.
Gmina Sotiras korzysta ze swoich zabytków sakralnych
Według burmistrza Sotiras, Georgiosa Takkasa, w jego oświadczeniach skierowanych do „S”, gmina Sotiras dokłada wszelkich starań, aby wyeksponować swoje zabytki kościelne, ponieważ we współpracy ze Świętą Metropolią Constantia-Ammochostos i Kościołem Sotiras podejmowane są działania podjęte w celu konserwacji zabytków. Jak wspomniał p. Takkasa w pracach programu badawczego Uniwersytetu Cypryjskiego, a także w pracach Departamentu Starożytności w Starożytnej Świątyni, natomiast władze miejskie, jak powiedział, skupiają się nie tylko na promocji dziedzictwa kościelnego , ale także na ogólnej promocji gminy jako celu pielgrzymkowego.
Jednocześnie ważne jest również zainteresowanie wynikające ze studiowania zabytków kościelnych w Sotiras. Efektem tego zainteresowania jest najnowszy pionierski przewodnik turystyczny stworzony przez uczniów i nauczycieli Liceum Paralimni pod kierunkiem filologa Constantinosa Komodikisa i innych nauczycieli szkoły w ramach programu Studenckich Wizyt Religijnych „Towarzysze Świętych Pielgrzymek” naszej Ziemi”, że zorganizowali Dyrekcję Szkolnictwa Średniego przy ul Archidiecezja Cypryjska i Biuro Synodalne ds. Wycieczki Pielgrzymkowej Kościoła Cypryjskiego. Przewodnik turystyczny zawiera mapę, e-przewodnik, film dokumentalny, grę edukacyjną i książkę, w których uczniom i nauczycielom udało się szczegółowo uchwycić dziedzictwo historyczne Sotiras w sposób, który zaciekawi zarówno lokalnego, jak i zagranicznego podróżnika. i docenić niewyczerpane bogactwo kultury chrześcijańskiej Sotiras.
*Niedzielna gazeta SIMIRINI
Niedziela, 6 sierpnia 2017
